Het bestuur kijkt terug op een succesvol congres waarin de vele gezichten van Cleopatra zijn besproken van Ptolemaeïsch Egypte tot en met de culture wars in de huidige Verenigde Staten van Amerika. Hier vindt u een fotoverslag van zaterdag 2 november.
Veel dank gaat uit naar allen die gekomen zijn en het Organiserend Comité. Ook dankt het bestuur in het bijzonder de sponsoren die deze dag mede mogelijk hebben gemaakt:
2 november | Tolhuistuin Amsterdam Kaarten zijn hier te koop Let op: het controlebericht dat u ontvangt voordat u kaarten kunt kopen kan in het postvak ongewenst belanden.
Er zijn waarschijnlijk weinig vorstinnen die zo tot de verbeelding spreken als de Egyptische koningin Cleopatra. Als laatste farao en tevens afstammeling van Alexander de Grote voerde zij de scepter over Hellenistisch Egypte. Daar moest zij zich verschillende identiteiten aanmeten: Grieks, Macedonisch, en natuurlijk Egyptisch. Al in de oudheid was haar mythe groter dan zijzelf. Romeinse propagandisten konden niet genoeg krijgen van Cleopatra’s verhoudingen met Julius Caesar en Marcus Antonius. Ook in latere kunst, literatuur en politiek komen de vele identiteiten en mythes over Cleopatra veelvuldig terug.
Tijdens het achttiende Zenobiacongres werpen we een blik op de vele gezichten van Cleopatra. Zes sprekers nemen u mee van de antieke Cleopatra via de Europese renaissance naar haar erfenissen in modern Amerika en Egypte. We zullen zien dat Cleopatra’s vele gezichten nog steeds tot veel inspiratie en controverse leiden.
Wat: Het Achttiende Zenobiacongres: De vele gezichten van Cleopatra
Waar: Tolhuistuin Amsterdam
Wanneer: 2 november, 10:00-16:30
Prijs regulier: €25,- (inclusief lunch)
Prijs NKV-leden en EOL-leden: €17,50 (inclusief lunch)
Prijs studenten: €12,50 (inclusief lunch; op vertoon van studentenkaart)
Tijdens deze inspirerende dag in de Theaterzaal van de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) behandelen zes experts verschillende gebieden van de Zijderoutes, van de Oudheid tot de Vroegmoderne Tijd. Tezamen bieden zij de bezoeker een prachtige inkijk in de geschiedenis van de mensen die reisden over de vlaktes en bergen van Centraal-Azië en daarbuiten. Deze reizigers wisselden tijdens hun tochten niet alleen goederen, maar ook ideeën uit, schreven daarover of lieten op andere wijze sporen achter. De ontmoetingen tussen verschillende culturen die hierbij plaats moeten hebben gevonden, staan centraal in de lezingen van onze sprekers. Zoals elk jaar is het mogelijk om tussen de lezingen door een kopje koffie te drinken, te lunchen of te wandelen over de gezellige bazaar.
*De korting is geldig voor donateurs van Stichting Zenobia, studenten, OBA-leden, EOL (Ex Oriente Lux)-leden en NKV (Nederlands Klassiek Verbond)-leden.
Programma
10:15: Deuren open OBA
SESSIE 1: DE ZIJDEROUTES IN DE OUDHEID
10:45-11:00: Introductie 11:00-11:30: Rolf Strootman (UU): “Het ontstaan van de Zijderoute” 11:30-12:00: Marike van Aerde (UL): “Handel en Heritage in de Himalaya: sporen van de antieke zijderoute op de rotsen van het Karakorumgebergte” 12:00-12:15: Q&A
12:15-13:30: Lunch en Bazaar
SESSIE 2: HANDEL OVER DE ZIJDEROUTES
13:30-13:45: Muziek door Khorshid Dadbeh 13:45-14:15: Joanita Vroom (UL): “Ter land, ter zee, en in ons hoofd: de vele zijden van de middeleeuwse Zijderoutes” 14:15-14:45:Dilnoza Duturaeva (York): “Before the Mongols: Trans-Asian Caravan Routes and Trade Networks” 14:45-15:00: Q&A
15:00-15:30: Middagbreak en Bazaar
SESSIE 3: NIEUWE CONTACTEN, NIEUWE IDEEËN
15:30-15:45: Muziek door Khorshid Dadbeh 15:45-16:15: Tjalling Halbertsma (RUG): “Rabban Sauma: China’s tegenligger van Marco Polo en de ontdekking van Europa” 16:15-16:45: Jos Gommans (UL): “Plato in India: Een Global Renaissance?” 16:45-17:00: Q&A en einde
Kamāl ud-Dīn Behzād, “Yusef vlucht voor Zuleykha”, 1488, Herat, Afghanistan
De Perzische miniatuurschilder Kamāl ud-Dīn Behzād was actief in de stad Herat aan het begin van de zestiende eeuw, tijdens het eind van de Timurid- en begin van de Safavidperioden. Perzische miniaturen fungeerden als illustraties in boeken en albums. Ze werden gekenmerkt door de weergave van figuratieve scenes met heldere en felle kleuren. Deze traditie kwam met name in de vijftiende en zestiende eeuw tot bloei. Behzād vervaardigde dit miniatuur, genaamd “Yusef vlucht voor Zuleykha”, in 1488 als illustratie bij een versie van de Bustan van Sa’di. De afbeelding toont het gebruik van geometrische architectonische elementen, die typisch waren voor de Perzische stijl. Tegelijkertijd laat Behzād zijn individuele stijl zien door het gebruik van narratieve speelsheid.
In samenwerking met Annachiara Raia (Universiteit Leiden) en het Huis van Alle Talen (Openbare Bibliotheek Amsterdam) presenteert Stichting Zenobia: Het Zestiende ZenobiacongresJozef | يوسف | יוֹסֵף : Hoe een 3000 jaar oud verhaal de wereld over reisde.
Het Zenobiacongres zal dit jaar in het teken staan van Jozef, zoon van Jacob, wiens verhaal wordt gezien als een van de mooiste verhalen uit de Koran en het Oude Testament. Omdat het Jozefverhaal een belangrijk onderdeel is van zowel joods-christelijke als islamitische tradities, heeft het verhaal net als Jozef ook flinke afstanden afgelegd – in alle windrichtingen en ook door de tijd. Verschillende culturen in heden en verleden, van Oost-Java tot Marokko, hebben hierdoor elk hun eigen versie van het verhaal, in hun eigen taal, genre en medium. Hoewel al deze versies een andere nadruk hebben, bevatten zij steevast een aantal elementen, stukjes van een enorm mozaïek, die ook weer ergens anders opduiken. Het landschap van het Oude Nabije Oosten vormt hierbij een consistent geografisch referentiepunt, met als belangrijkste element het land Kanaän.
Op het Zestiende Zenobiacongres worden de mooiste stukjes van dit verhalenmozaïek geïllustreerd en gecontrasteerd. Je komt niet alleen meer te weten over het Bijbelse en Koranische Jozefverhaal, maar ook over Jozef in Perzische en Berberse literaire tradities en in die van de islamitische Swahilikust. Ook worden beelden van een Javaanse nachtelijke performance van het Jozefverhaal vertoond en kun je luisteren naar het beroemde Jozefgedicht van Mahmoud Darwish en de muzikale vertolking door Marcel Khalife. Experts ontrafelen hierbij de vraag hoe Jozef door verschillende culturen is toegeëigend en hoe zijn verhaal daarbij door de eeuwen heen van betekenis is veranderd. De dag wordt ten slotte luister bijgezet door storytelling performance!
Je kunt het programma fysiek of online bijwonen. Tickets voor fysieke plaatsen zijn verkrijgbaar via de website van de OBA: https://www.oba.nl/agenda/oosterdok/jozefhoeeen3000jaaroudverhaaldewereldoverreisde.html. Houd er rekening mee dat een coronatoegangsbewijs verplicht is. Op de website van de OBA kun je je ook aanmelden om de link van de livestream te ontvangen.
PROGRAMMA
Sessie 1
Moderator: Ewan Short 10:30-11:00 Inloop 11:00-11:10 Opening door dr. Annachiara Raia 11:10-11:15 Introductie sessie 1 11:15-11:40 Prof. Mieke Bal: “Samen pijn delen en daarvan leren. Een koranische versie van compassie” 11:40-12:05 Prof. Gabrielle van den Berg: “Jozef in de Perzische letteren en schilderkunst” 12:05-12:30 Q&A
LUNCHPAUZE (op eigen gelegenheid)
Sessie 2
Moderator: Prof. Clarissa Vierke 13:30-13:35 Introductie sessie 2 13:35-14:00 Prof. Ben Arps: “Jozef op Java: voordracht van zijn levensverhaal als ritueel en als erfgoed” (incl. videovertoning) 14:00-14:25 Dr. Annachiara Raia: “Hoe ‘het mooiste verhaal’ de Swahilikust bereikte” 14:25-14:45 Q&A 14:45-15:15 Raphael Rodan and Erik Sjøholm: “The Whistler of Dream: The Story of Joseph Reflected Through the Life of Raphael Rodan” (storytelling performance accompanied the singing of Erik Sjøholm)
PAUZE
Sessie 3
Moderator: dr. Josephine van den Bent 15:45-15:50 Introductie sessie 3 15:50-16:15 Prof. Harry Stroomer en drs. Mohamed Saadouni: “Het Jozefverhaal bij de Berbers van Noord-Afrika” (incl. geluidsfragment) 16:15-16:45 Dr. Robbert Woltering: “Mahmoud Darwish en Jozef: De Profeet Dichter, Dichter de Profeet” (incl. videovertoningen) 16:45-17:05 Q&A 17:05-17:15 Afsluiting
Benieuwd geworden naar de lezingen en de sprekers? Zie het programmaboekje voor meer informatie.
In verband met de maatregelen rondom het COVID-19 virus, zal het Venetiëcongres, dat gepland stond op 7 november, online plaatsvinden op 27 februari. Onderaan deze pagina vindt u de inschrijvingslink en het programma van het congres!
Zaterdag 27 februari 2021 zal uw huiskamer in het teken staan van VENETIË EN HET OOSTEN, waarmee Stichting Zenobia de vijftiende editie van haar Zenobiacongres organiseert onder de titel “Venetië: Van de Lagune tot de Levant”. Op deze dag bieden wij een rijk online programma aan van tien korte lezingen (20 minuten per keer) waarin experts onder meer over het oriëntaalse karakter van de Venetiaanse architectuur en schilderkunst zullen spreken, maar ook over het moderne Aziatische toerisme in Venetië. Na iedere lezing is er gelegenheid om digitaal met de spreker(s) over het onderwerp in gesprek te gaan. Het thema “Venetië en het Oosten” zal ook muzikaal weerklinken: musici van het Koninklijk Conservatorium hebben op ons verzoek stukken van Mozart en Vivaldi opgenomen die we tijdens ons congres zullen uitzenden.Om ons congres te volgen heeft u slechts een scherm met een internetverbinding nodig, want toegang tot het congres is dit jaar gratis! U bent van harte welkom om een (kleine) donatie te doen waarmee u dit congres en Zenobiacongressen in de toekomst mede mogelijk maakt, maar dit is geheel op vrijwillige basis. Juist nu er zo veel niet mogelijk is, hopen we dat we met ons congres toch een mooie en inspirerende dag kunnen bieden voor ieder die zich voor Venetië en het Middellandse Zeegebied interesseert. Houd in de tussentijd vooral onze sociale media in de gaten, waar wij regelmatig alvast voorproefjes zullen geven!
10:20 Maartje van Gelder: “Het Venetiaanse Arsenaal tussen oost en west”
10:40 Wouter Wagemakers: “Piazza San Marco tussen oost en west: Architectuur en identiteit in 16e-eeuws Venetië”
11:00 discussie en pauze
11:45 Daphne Penna: “De bevoorrechte positie van Venetianen in Byzantium aan de hand van Byzantijnse keizerlijke documenten”
12:05 Richard Calis: “Venetië als Griekse Boekenstad: Van Aldo Manuzio tot Nikolaos Glykys”
12:25 discussie
12:35 Siward Tacoma: “Het Indiavirus. Thomas Mann en de dood die uit het Oosten kwam”
12:55 discussie en pauze met muziek
14:00 Reinier Speelman: “Serenissima en sultans”
14:20 Janric van Rookhuijzen: “De Venetiaanse belegering van de Turkse Acropolis van Athene”
14:40 discussie en pauze
15:15 Elsje van Kessel: “Het Lottotapijt en andere kwesties: Aziatische objecten in Venetiaanse schilderijen”
15:35 Dulcia Meijers: “Turkse taferelen in een Venetiaans jasje: De bijdrage van de schildersfamilie Guardi aan de 18e-eeuwse Turkomanie”
15:55 discussie
16:10 Jan van der Borg: “Venetië als bestemming voor Aziatische toeristen. Een analyse van de recente ontwikkelingen en een blik op de toekomst”
16:30 discussie
16:50 afsluiting
17:00 einde
NB: in verband met de huidige maatregelen teneinde de indamming van de verspreiding van het COVID-19 virus kan het zijn dat er last minute wijzigingen plaatshebben in het programma, de aard van het evenement. Wij hopen op uw begrip hiervoor.
Op 26 oktober 2019 vond het Veertiende Zenobiacongres plaats. Door middel van muziek, literatuur, een fototentoonstelling en lezingen werden wij meegenomen via de Nijl als bron van leven naar de zoektocht naar de bron van de Nijl en de illustere Maanbergen. Als laatste beschouwden we de Nijl tussen Arabië en Afrika, waarbij het hedendaagse belang van de rivier in internationale verhoudingen centraal stond. Het was een prachtige dag en wij danken graag iedereen voor hun bijdragen en hun komst. We zien iedereen graag terug op onze volgende activiteiten. Benieuwd? Scroll voorbij de afbeelding en zie wat er op ons programma staat.
Een vooruitblik op volgende activiteiten
Nijldag | 21 februari 2020 | Rijksmuseum van Oudheden Op vrijdagavond 21 februari organiseert Stichting Zenobia, in samenwerking met Emanuele Fantini en zijn onderzoeksproject een bijeenkomst in de Tempelzaal van het Rijksmuseum van Oudheden. Op deze avond zal de jaarlijkse Nijldag worden gevierd door mensen die onderzoek doen naar de rivier samen te brengen met mensen die dichten of muziek maken over de rivier. Meer informatie over de Nijldag kunt u spoedig vinden op onze website en sociale media, meer informatie over World Nile Day 2018 vindt u hier.
Het Vijftiende Zenobiacongres | Venetië & de Zee: Waterwegen tussen West en Oost | najaar 2020 De stad Venetië was al eeuwenlang dé plaats waar invloeden uit het oosten de westerse wereld binnenstroomden. Al dit verkeer bereikte Venetië via de zee, van volgeladen handelsschepen tot trotse oorlogsgaleien. Het thema Venetië en de Zee zal bij het Vijftiende Zenobiacongres centraal staan. Houd onze website, Gazette en sociale media in de gaten om op de hoogte te blijven.
Lutherse Kerk (Aula der Universiteit van Amsterdam), Singel 411
Niet voor niets noemde
Herodotus Egypte het geschenk van de Nijl: het land en haar eeuwenoude
beschavingen bestaan bij de gratie van de rivier. Het nachtelijke
satellietbeeld laat zien dat de Nijl nog steeds een van de belangrijkste
levensaders van het Noord-Afrika is. Al millennia lang vormt de Nijl een bron
van leven en dood, van religie en cultuur, van literatuur en kunstvormen. Ook
is zij door de eeuwen heen een ontmoetingsplaats geweest voor Oost en West, de
thematiek die Stichting Zenobia na aan het hart ligt. Op het Veertiende
Zenobiacongres staat het belang van het water voor de Arabische en Afrikaanse
beschavingen van oudheid tot heden centraal. Daarnaast laten we door middel van
muziek, literatuurvoordrachten en een fototentoonstelling zien hoe de rivier
door de eeuwen heen metaforisch buiten haar oevers stroomde en schrijvers en
kunstenaars inspireerde.
Daniel Soliman (RMO) zal de dag openen en ons vertellen over de rol van water in mythes over het ontstaan van de wereld, het belang van de Nijl voor landbouw en religie, en de rivier als ader in handel en contact. Daarna zal prof. dr. Maaike van Berkel (Nijmegen) ingaan op het belang van de Nijl in respectievelijk het Oude Egypte en Middeleeuws Caïro. Met dichter en voordrachtskunstenaar Simon Mulder en andere sprekers treden we daarna in de voetsporen van westerse (ontdekkings)reizigers. In dit tweede deel zal aandacht worden besteed aan de veranderende perceptie van de Nijl van de oudheid tot in de negentiende eeuw, toen de rivier steeds “langer” werd naarmate de zoektochten naar haar bron steeds zuidelijker reikten. Prof. Dr. Eric Moormann (Nijmegen) zal laten zien hoe de Nijl (metaforisch) buiten haar oevers trad, en hoe haar invloed op religieus, literair en kunsthistorisch gebied veel verder reikte dan het continent waardoor zij stroomt. Martje de Vries (Nijmegen, Stichting Zenobia) besluit het tweede deel van het programma met een verhaal over de eeuwenlange fascinatie en de vele zoektochten naar de bronnen van de Nijl, en hoe die leidden tot contacten tussen Oost en West. Ten slotte komen in een interview met dr. Emanuele Fantini (Delft) huidige politieke conflicten rondom de Nijl en de symbolische betekenissen die de rivier heeft voor de landen die zij bevloeit aan bod. Op deze dag zal in de Aula ook de aan dr. Fantini’s onderzoeksproject gerelateerde fototentoonstelling #EverydayNile te zien zijn. Iedereen is van harte welkom om deze dag van lezingen, voordrachten en tentoonstelling bij te wonen. Voor vragen kunt u ons bereiken via info@stichtingzenobia.nl. Onze vroegboekkorting loopt tot 1 oktober 2019, kaarten koopt u hier. (NB: het programma begint na lunchtijd, er is geen lunch in het programma.)
Ticketprijzen met vroegboekkorting (tot 1 oktober)
Op 27 oktober vond het Dertiende Zenobiacongres, Xerxes’ Droom: de Perzische Oorlogen en de Gouden Eeuw van Griekenland plaats in de Aula van de Universiteit van Amsterdam. Hieronder vindt u een sfeerimpressie, u kunt het volledige fotoalbum vinden op onze Facebookpagina.
Op 27 oktober 2018 vindt in de Aula van de Universiteit van Amsterdam het Dertiende Zenobiacongres plaats: ‘Xerxes’ droom: de Perzische oorlogen en de Gouden Eeuw van Griekenland’.
In 480 voor Chr. verzamelden zich in Anatolië de enorme legers van Xerxes I, koning van het Achaemenidische (Perzische) rijk, het grootste dat de oudheid gekend heeft. Het was zijn verlangen om het werk van zijn vader Darius voort te zetten: het bedwingen van het nog altijd vrije Griekenland. Met de befaamde slag bij Thermopylae en het brandschatten van Athene leek dit te lukken, maar na de verloren zeeslag bij Salamis maakte Xerxes rechtsomkeert.
In Griekse ogen (en in die van vele moderne westerlingen) belichaamt Xerxes blinde tirannie en zelfoverschatting. Onze kennis is echter lang gekleurd geweest door het verslag van Herodotus over de Perzische oorlogen. Dit heeft ongetwijfeld een vertekend beeld opgeleverd. Bronnen uit Perzië zelf reppen niet over Xerxes’ mislukte Griekse droom, maar vertellen een heel ander verhaal: van heldentrots, prachtige bouwwerken en religieuze devotie. Het feit blijft dat de Perzische oorlogen op de Grieken zelf en op de latere wetenschap een welhaast onuitwisbare indruk hebben gemaakt.
Hoe wordt er zo’n 2500 jaar later tegen deze legendarische koning aangekeken? In dit congres komen experts vanuit klassieke, archeologische en Iranologische hoek bijeen, om Xerxes’ droom aan een breed publiek uit te leggen. Het congres is een geldige nascholingsactiviteit, u ontvangt desgewenst na afloop een certificaat.
Programma:
09:30 | Inloop
10:00 | Opening congres
10:10 | Introductie Simon Mulder: Gekonkel in het vrouwenvertrek
10.20 | Keynote Prof. dr. Bert van der Spek (VU): Het Achaemenidische of Oud-Perzische rijk: het Amerika van de Oudheid
11.05 | Koffie
11.35 | Prof. Caroline Waerzeggers (UL): Xerxes in Babylon: tiran of bureaucraat?
12.10 | Dr. Mathieu de Bakker (UvA): Herodotus en de droom van Xerxes: noodlot of nemesis?
12.45 | Lunch
14.00 | Uitreiking essayprijs
14.15 | Drs. Aniek van den Eersten (UvA): De spiegel van Xerxes: Het karakter van de Perzische koning in Aeschylus’ Perzen en Herodotus’ Historiën
14.50 | Dr. Janric van Rookhuijzen (UU/UL): Xerxes’ Griekse offer: Verwoesting en herinnering op de Acropolis van Athene
15.25 | koffie
15.50 | Dr. Asghar Seyed-Gohrab (UL): Xerxes: Een Icoon van Iraans Nationalisme
Op 21 oktober vond het Twaalfde Zenobiacongres, Jeruzalem: Van Eden tot hedenplaats in de Aula van de Universiteit van Amsterdam. Hieronder vindt u een impressie. Het volledige fotoalbum kunt u vinden in dit publieke Facebookalbum.
