In overeenstemming met het besluit van het Rijksmuseum van Oudheden om het museum voorlopig te sluiten teneinde de indamming van COVID-19, en daarmee de Week van de Klassieken te verplaatsen naar september 2020, delen wij u mee dat de Zenobialezing door David Rijser op 2 april is komen te vervallen. Wij houden u op de hoogte over wanneer en hoe de lezing alsnog plaats gaat vinden. Heeft u vragen? Contact ons via info@stichtingzenobia.nl.
Auteur archieven: admin
Stichting Zenobia zoekt versterking
Momenteel heeft Stichting Zenobia twee vacatures open staan tot 28 februari:
De redactie van de Zenobiareeks is per direct op zoek naar een nieuwe hoofdredacteur. Onze vorige hoofdredacteur, Willemijn Waal, heeft bij haar benoeming tot directeur van het Nederlandse Instituut voor het Nabije Oosten (NINO) haar functie binnen de Zenobiareeksredactie neergelegd.
Daarnaast is Zenobia op zoek naar een nieuwe Voorzitter van het Organiserend Comité. Als voorzitter van het Organiserend Comité organiseer je samen met een enthousiaste groep mensen het jaarlijkse Zenobiacongres. Hierbij werk je samen met het bestuur van de Stichting.
Heb je interesse? Klik op een van bovenstaande links voor meer informatie.
NILE POP | The river like you have never experienced it before
21 February 2020 | 17:00 – 19:00 | Rijksmuseum van Oudheden, Leiden
In the past weeks technical and diplomatic delegations from Egypt, Sudan and Ethiopia have been meeting regularly to negotiate the filling of the Grand Ethiopian Renaissance Dam that Ethiopia is currently building on the Nile River. Why is it so difficult to reach an agreement?
Nile Pop will turn the Rijksmuseum van Oudheden’s Tempelzaal (the portal of the ancient Egyptian Taffeh temple) into a stage featuring presentations and performances to show how the Nile river and its infrastructure have inspired popular culture in Egypt, Sudan and Ethiopia. Join us to discover how three countries are not merely negotiating water flows, but rather engaging with political identities, nation building projects, symbols and emotions deeply associated with the river.
Nile Pop is organised by the project “Open Water Diplomacy. Media science and transboundary cooperation in the Nile basin”, funded by the Dutch Ministry of Foreign Affairs – Global Partnership for water and development (DUPC2), in collaboration with Stichting Zenobia, Rijksmuseum van Oudheden, and the Africa 2020 workshop “The Nile: inclusion and exclusion over a transboundary resource” funded by The Leiden African Studies Assembly.
Entry is free of charge but please register by sending an email to info@stichtingzenobia.nl
Terugblik op het Nijlcongres
Op 26 oktober 2019 vond het Veertiende Zenobiacongres plaats. Door middel van muziek, literatuur, een fototentoonstelling en lezingen werden wij meegenomen via de Nijl als bron van leven naar de zoektocht naar de bron van de Nijl en de illustere Maanbergen. Als laatste beschouwden we de Nijl tussen Arabië en Afrika, waarbij het hedendaagse belang van de rivier in internationale verhoudingen centraal stond. Het was een prachtige dag en wij danken graag iedereen voor hun bijdragen en hun komst. We zien iedereen graag terug op onze volgende activiteiten. Benieuwd? Scroll voorbij de afbeelding en zie wat er op ons programma staat.
Een vooruitblik op volgende activiteiten
Nijldag | 21 februari 2020 | Rijksmuseum van Oudheden
Op vrijdagavond 21 februari organiseert Stichting Zenobia, in samenwerking met Emanuele Fantini en zijn onderzoeksproject een bijeenkomst in de Tempelzaal van het Rijksmuseum van Oudheden. Op deze avond zal de jaarlijkse Nijldag worden gevierd door mensen die onderzoek doen naar de rivier samen te brengen met mensen die dichten of muziek maken over de rivier. Meer informatie over de Nijldag kunt u spoedig vinden op onze website en sociale media, meer informatie over World Nile Day 2018 vindt u hier.
Het Vijftiende Zenobiacongres | Venetië & de Zee: Waterwegen tussen West en Oost | najaar 2020
De stad Venetië was al eeuwenlang dé plaats waar invloeden uit het oosten de westerse wereld binnenstroomden. Al dit verkeer bereikte Venetië via de zee, van volgeladen handelsschepen tot trotse oorlogsgaleien. Het thema Venetië en de Zee zal bij het Vijftiende Zenobiacongres centraal staan. Houd onze website, Gazette en sociale media in de gaten om op de hoogte te blijven.
Het Veertiende Zenobiacongres De Nijl | buiten de oevers & tegen de stroom
Zaterdag 26 oktober 2019, 13:00-17:30 uur
Lutherse Kerk (Aula der Universiteit van Amsterdam), Singel 411
Niet voor niets noemde Herodotus Egypte het geschenk van de Nijl: het land en haar eeuwenoude beschavingen bestaan bij de gratie van de rivier. Het nachtelijke satellietbeeld laat zien dat de Nijl nog steeds een van de belangrijkste levensaders van het Noord-Afrika is. Al millennia lang vormt de Nijl een bron van leven en dood, van religie en cultuur, van literatuur en kunstvormen. Ook is zij door de eeuwen heen een ontmoetingsplaats geweest voor Oost en West, de thematiek die Stichting Zenobia na aan het hart ligt. Op het Veertiende Zenobiacongres staat het belang van het water voor de Arabische en Afrikaanse beschavingen van oudheid tot heden centraal. Daarnaast laten we door middel van muziek, literatuurvoordrachten en een fototentoonstelling zien hoe de rivier door de eeuwen heen metaforisch buiten haar oevers stroomde en schrijvers en kunstenaars inspireerde.
Daniel Soliman (RMO) zal de dag openen en ons vertellen over de rol van water in mythes over het ontstaan van de wereld, het belang van de Nijl voor landbouw en religie, en de rivier als ader in handel en contact. Daarna zal prof. dr. Maaike van Berkel (Nijmegen) ingaan op het belang van de Nijl in respectievelijk het Oude Egypte en Middeleeuws Caïro. Met dichter en voordrachtskunstenaar Simon Mulder en andere sprekers treden we daarna in de voetsporen van westerse (ontdekkings)reizigers. In dit tweede deel zal aandacht worden besteed aan de veranderende perceptie van de Nijl van de oudheid tot in de negentiende eeuw, toen de rivier steeds “langer” werd naarmate de zoektochten naar haar bron steeds zuidelijker reikten. Prof. Dr. Eric Moormann (Nijmegen) zal laten zien hoe de Nijl (metaforisch) buiten haar oevers trad, en hoe haar invloed op religieus, literair en kunsthistorisch gebied veel verder reikte dan het continent waardoor zij stroomt. Martje de Vries (Nijmegen, Stichting Zenobia) besluit het tweede deel van het programma met een verhaal over de eeuwenlange fascinatie en de vele zoektochten naar de bronnen van de Nijl, en hoe die leidden tot contacten tussen Oost en West. Ten slotte komen in een interview met dr. Emanuele Fantini (Delft) huidige politieke conflicten rondom de Nijl en de symbolische betekenissen die de rivier heeft voor de landen die zij bevloeit aan bod. Op deze dag zal in de Aula ook de aan dr. Fantini’s onderzoeksproject gerelateerde fototentoonstelling #EverydayNile te zien zijn. Iedereen is van harte welkom om deze dag van lezingen, voordrachten en tentoonstelling bij te wonen. Voor vragen kunt u ons bereiken via info@stichtingzenobia.nl. Onze vroegboekkorting loopt tot 1 oktober 2019, kaarten koopt u hier. (NB: het programma begint na lunchtijd, er is geen lunch in het programma.)
Ticketprijzen met vroegboekkorting (tot 1 oktober)
Regulier: €32.50
Student: € 7.50
Korting: €27.50
Donateurs van Zenobia: € 22.50
Ticketprijzen na 1 oktober:
Regulier: €37.50
Student: € 10.00
Korting: €32.50
Donateurs van Zenobia: € 27.50
Wijnposium | ¿Cómo vino vino?
Hoe kwam wijn in Spanje terecht en wat gebeurde daarna? Zaterdag 22 juni combineren wij een Andalusische wijnproeverij met lezingen over de geschiedenis van wijn in Andalusië. U zult wijnen proeven met een directe link naar de geschiedenis van Spaanse wijn vanaf de introductie tot aan de legendarische zucht van Boabdil. Tussen de proeverijen worden twee historische lezingen verzorgd over wijn in de Romeinse en islamitische periode van Andalusië.
Het tweede Wijnposium wordt door Stichting Zenobia en Granada Wijnen georganiseerd in samenwerking met Instituto Cervantes, Vinos de España, Turespaña en Labrys Reizen.
Informatie over wijnen door Nelleke Maris en Dick Speelpenning, lezingen door Mariëlla Beukers, Yasser Ibrahim en Pieter Houten, Simone Cremers (moderator).
Instituto Cervantes, Domplein 3, Utrecht | Zaterdag 22 juni | 13:00-16:30 uur
Ticketprijzen
Regulier: €25
Donateurs: €20
Koop hier uw kaartje.
Zenobia contra Rome | Oost tegen West?
Op 12 mei organiseert Stichting Zenobia in samenwerking met museum het Valkhof een gratis toegankelijke lezing van Lucinda Dirven.
In de jaren ‘60 van de derde eeuw na Christus kwam de Palmyreense koningin Zenobia in opstand tegen het Romeinse gezag en veroverde grote delen van het oost Romeinse rijk. Wat bezielde deze warrior queen? Was haar strijd gericht tegen de westerse overheersing of was zij zelf een exponent van die Romeinse cultuur? Teneinde deze vraag te beantwoorden gaat deze lezing in op Palmyra’s relatie met Rome enerzijds en het Parthische en Sasanidische rijk anderzijds
Tijd: 14.30 – 15.30 uur
Waar: in de aula van Museum Het Valkhof
Entree: gratis op vertoon van geldig museumticket
Week van de Klassieken | Presentatie vertaling Herodotus’ Historiën
Op 5 april presenteren NKV Nederland, Rijksmuseum van Oudheden, Stichting Zenobia en Uitgeverij Athenaeum met trots de fonkelnieuwe vertaling van Historiën van Herodotus.
Herodotus wordt wel de vader van de geschiedschrijving genoemd. Zijn wereldgeschiedenis, Historiën, is het oudste bewaard gebleven Griekse prozawerk, het oudste van Europa zelfs. In Historiën behandelt Herodotus politiek, het conflict tussen oost en west, volkeren en mythologie, godsdienst en aardrijkskunde, en vooral ook oorlogen en veldslagen. Vlak voor aanvang van de Week van de Klassieken verschijnt bij uitgeverij Athenaeum-Polak & Van Gennep een nieuwe vertaling van Herodotus’ Historiën door Wolther Kassies. Het is een vertaling waarmee Nederlanders weer decennia vooruit kunnen. De verschijning van deze nieuwe vertaling staat deze avond centraal.
Vrijdag 5 april 2019 | 20.00 – 22.00 uur | Rijksmuseum van Oudheden
Programma
20.00 uur: welkomstwoord door Wim Weijland, directeur Rijksmuseum van Oudheden
20.10 uur: Hugo Koning over het belang van de vertaling
20.25 uur: Aniek van den Eersten over de context van het werk
20.40 uur: interview met Wolther Kassies en Michel Buijs over de vertaling, door Diederik Burgersdijk
21.10 uur: overhandiging eerste exemplaar
21.15 uur: dankwoord en borrel (tot 22.00 uur)
De toegang is gratis (exclusief museumentree). U kunt zich hier aanmelden.
Let op: vanwege de Singelloop is de binnenstad van Leiden op vrijdagavond 5 april grotendeels afgesloten. Het museum is te voet bereikbaar vanaf Leiden Centraal en Parkeerterrein Haagweg. Kijk voor actuele informatie over de wegafsluitingen op de website van de Singelloop.
Van Troje tot Traditie: het voortleven van de verwoeste stad
Op donderdag 11 april organiseert Stichting Zenobia in samenwerking met het Rijksmuseum van Oudheden een avondsymposium in het kader van de Week van de Klassieken 2019. Drie jonge onderzoekers zullen hun licht laten schijnen over het voortleven van Troje in drie vaak onderbelichte cultuurgebieden. Ivo Wolsing (Radboud Universiteit Nijmegen) zal spreken over Troje in Middeleeuws Frankrijk; Dr Baukje van den Berg (Österreichische Akademie der Wissenschaften) zal de stad belichten vanuit Byzantijns perspectief; Dr Gunay Uslu (Universiteit van Amsterdam) zal de avond afsluiten met een lezing over Troje en Homerus in Osmaans Turkije. De toegang is gratis, aanmelden kan hier.
19:30-20:00 Ontvangst met koffie en thee
20:00-21:45 Lezingen in de Tempelzaal
Troje zonder Homerus: Klassiekenreceptie in Middeleeuws Frankrijk – Ivo Wolsing (RU)
Het verhaal van Troje is onlosmakelijk verbonden met de Homerische epen. Maar hoe zag men de stad in een tijd waarin kennis van het Grieks niet aanwezig was? In mijn lezing ga ik in op hoe auteurs in twaalfde-eeuws Frankrijk Troje en de Trojaanse oorlog beschrijven. Ik zal laten zien hoe de middeleeuwse verbeelding van de stad een interessant amalgaam is van klassieke en Bijbelse motieven, en hoe zaken die speelden in middeleeuws Frankrijk weergaves van de stad kleurden. Op deze manier zal duidelijk worden hoe middeleeuwse auteurs omgingen met het repertoire dat zij tot hun beschikking hadden, en hoe ze verschillende motieven verenigden tot een zeer eigentijdse weergave van de Trojaanse oorlog.
Troje in het Byzantijnse klaslokaal – Dr Baukje van den Berg (Österreichische Akademie der Wissenschaften)
Homerus’ Ilias speelde een centrale rol in het Byzantijnse schoolcurriculum. Deze lezing neemt u mee naar het klaslokaal van twee Byzantijnse onderwijzers in twaalfde-eeuws Constantinopel, Eustathius van Thessaloniki en Johannes Tzetzes. Beiden gebruikten Homerus en de geschiedenis van de Trojaanse Oorlog in hun grammatica- en retoricaonderwijs en hebben verscheidene werken nagelaten die inzicht geven in de rol van de Ilias in hun onderwijspraktijk. Hoe maken Eustathius en Tzetzes Homerus relevant voor de twaalfde-eeuwse student? Wat vertellen hun werken ons over de culturele en didactische rol van de Ilias in de Byzantijnse periode?
Homerus, Troje en de Turken – Dr Gunay Uslu (UvA)
Homerus, de archeologie van Troje en in het bijzonder de opgravingen die Heinrich Schliemann in het laat negentiende-eeuwse Osmaanse Rijk verrichtte, kennen een omvangrijke en waardevolle historiografische traditie. Echter, vrijwel al het onderzoek binnen deze traditie gaat uit van Westerse bronnen, waarbij nagenoeg geen aandacht is geschonken aan Osmaanse betrokkenheid en belangen (the locals). Het Homerische erfgoed inspireerde ook de Osmaans-Turkse verbeelding en culturele tradities.
Analyse van Osmaanse bronnen en interactie tussen Osmaanse en West-Europese archeologen, politici en diplomaten, en de culturele en politieke kaders waarin zij opereerden, belicht de Osmaanse positie en hun perspectief op Homerus en Troje.
Vierde Zenobialezing | Water in de “islamitische” stad | Maaike van Berkel
Water in de “islamitische” stad
Something old, something new, something borrowed, something blue
Prof. Maaike van Berkel
Duurzaam watermanagement is een van de grootste uitdagingen waar de wereld voor staat en dat geldt zeker voor het waterarme Midden-Oosten. Waterschaarste is niet slechts een klimatologisch probleem. Het is bij uitstek ook een kwestie van de manier waarop mensen omgaan met de beschikbare natuurlijke bronnen. Deze lezing bespreekt de relatie tussen een duurzame watervoorziening en een goede organisatie in steden in het premoderne Midden-Oosten.
Deze steden – Bagdad, Damascus en Cairo – hadden soms wel 500.000 inwoners. Traditioneel worden ze getypeerd als zwak georganiseerd, maar een dergelijke karakterisering verklaart natuurlijk niet hoe ze in staat waren hun grote aantallen bewoners onder lastige klimatologische omstandigheden duurzaam van water te voorzien. Hoe zag die watervoorziening er in de praktijk uit? Er was niet één centraal systeem, maar er bestond een veelheid aan systemen – aquaducten, (ondergrondse) kanalen, cisternen die regenwater opvingen en waterdragers die af en aan naar de rivier liepen – en deze werden elk op hun eigen manier georganiseerd en gefinancierd. Soms bouwden steden hierin voort op bestaande (klassieke) watersystemen, maar er vond ook volop technologische en organisatorische vernieuwing plaats. Die diversiteit aan systemen en organisatievormen lijkt de bron van een duurzame watervoorziening in de premoderne periode. Kunnen we daar vandaag de dag nog iets van leren?
Donderdag 7 februari 2019 | Rijksmuseum van Oudheden te Leiden
19.30 inloop
20.00 aanvang lezing
De toegang is gratis, maar meld je wel even aan via info@stichtingzenobia.nl