Auteur archieven: admin

Call for Papers

Geplaatst op door

“De Huid van Cleopatra: Etniciteit en Diversiteit in Oudheidstudies”

Detail uit: Cleopatra, Alexandre Cabanel 1887

Diversiteit en inclusiviteit in oudheidstudies is een groot thema. Het is een discussie die zich grotendeels in de Engelstalige academie lijkt af te spelen, maar ook in Nederland neemt het onderzoek rondom deze thema’s toe. Met deze bundel, die deel zal uitmaken van de Zenobiareeks, beoogt de redactie dan ook om recente inzichten omtrent diversiteit in de oudheid en (gebrek aan) diversiteit in oudheidstudies voor een breder publiek te ontsluiten. De volgende drie thema’s zullen aan bod komen:

  1. Hoe werd er in de oudheid tegen huidskleur en etnische kenmerken aangekeken? Wat zijn hiervoor de belangrijkste bronnen?
  2. Op welke manieren is sinds de vroegmoderne tijd de “klassieke” oudheid ingezet ter promotie van een eurocentrisch wereldbeeld en hoe heeft, andersom, dit wereldbeeld de bestudering van de oudheid gevormd?
  3. Hoe gaat het er aan toe in oudheidstudies anno nu en hoe kunnen zowel de kennis als het vakgebied breder toegankelijk worden?

Om het Nederlands publiek een divers beeld te kunnen geven, zullen uiteindelijke bijdragen 2.000-4.000 woorden bedragen. De redacteuren stellen een deel van de bundel samen op uitnodiging en een deel op basis van eigen voorstellen van auteurs. We nodigen u daarom uit, indien u op het thema van diversiteit en inclusiviteit in oudheidstudies actief bent en zou willen bijdragen aan deze bundel, om vóór 1 juni een voorstel (max. 250 woorden) en korte biografie (max. 50 woorden) naar redactie@stichtingzenobia.nl te sturen. Bij acceptatie zal de deadline van de volledige tekst 1 september 2021 zijn.

Kijk voor meer informatie over de Zenobiareeks, die wordt uitgegeven door Uitgeverij Verloren, hier.

Namens de redactie,

Emma Huig, Inger Kuin en Mirte Liebregts

De oudheid in zwart-wit? Een panel-discussie over inclusiviteit en diversiteit in de wereld van de Klassieken

Geplaatst op door

Dit jaar in de Week van de Klassieken (8 t/m 18 april) organiseert Stichting Zenobia een panel-discussie over inclusiviteit en diversiteit in de wereld van de Klassieken. Met dr. Miko Flohr, Ruwan van der Iest en Rosa van Gool, onder leiding van dr. Inger Kuin.

Donderdag 15 april | 20.00 – 22.00 | livestream vanuit het Rijksmuseum van Oudheden | gratis deelname

Welke rol speelt de oudheid in hedendaagse politieke debatten over identiteit? Hoe beïnvloeden films en TV-series ons beeld van de oude Grieken en Romeinen? En hoe moeten we omgaan met de koloniale wortels van klassieke archeologie en oudheidstudies? Stichting Zenobia organiseert een paneldiscussie over etnisch-culturele diversiteit en oudheidstudies (binnen de academie en daarbuiten). De panel-leden zijn Ruwan van der Iest, assyrioloog, theoloog en promovendus aan de Rijksuniversiteit Groningen, Miko Flohr, oud-historicus en universitair docent aan de Universiteit Leiden, en Rosa van Gool, classica en correspondente Italië, Griekenland en de Balkan voor de Volkskrant. De discussie wordt ingeleid en gemodereerd door Inger Kuin, classica en universitair docent aan de University of Virginia. Na afloop van het panel is er gelegenheid tot vragen stellen.

Meld u hier aan voor de livestream

U hoeft geen extra programma’s te downloaden of te installeren op uw computer. Na aanmelding ontvangt u een link, waarmee u via de browser op uw pc, laptop, tablet of smartphone de activiteit kunt volgen. De livestream is vanaf vijf minuten voor aanvang online.

Zesde Zenobialezing | Naar het land van Medea – Oudheidreceptie in hedendaags Georgië

Geplaatst op door
Standbeeld van Medea op het Europaplein in Batumi, Georgië (foto: David Khmaladze)

Op 31 maart wordt de Zesde Zenobialezing online gegeven vanuit het Rijksmuseum van Oudheden. Prof. dr. Maarten de Pourcq (Radboud Universiteit Nijmegen) zal in zijn lezing vertellen over de mythische heldin Medea. In de Griekse mythologie komt zij uit een ‘barbaarse’ regio die nu onderdeel is van Georgië. Maar de relatie van de Georgiërs met hun beroemde heldin blijkt zeer complex te zijn.

Woensdag 31 maart | 20.00 – 21.00 | livestream vanuit het Rijksmuseum van Oudheden | gratis deelname

In de Griekse mythologie komt Medea uit het Oosten. Haar vader is koning in Colchis, aan de kust van de Zwarte Zee, een regio die vandaag onderdeel is van Georgië. In de vele beroemde versies van het Medeaverhaal, van Apollonius tot Pasolini, wordt die regio afgebeeld als een plek ver weg, als een rijk en spiritueel maar ook barbaars land. Tempeldansen, natuurgeneeskunde, mensenoffers, monsters, stralend goud. Dat Medea zich sinds de tragedie van Euripides genoodzaakt voelde om haar eigen kinderen te doden als revanche op haar Griekse man, helpt natuurlijk niet in deze oriëntaliserende beeldvorming: deed Medea dat niet omdat ze nu eenmaal een barbaarse was? Kon ze de Colchiër in zichzelf niet meer bedwingen?

De vraag wat men in Georgië vindt van deze mythische heldin die op hun bodem zou zijn opgegroeid, wordt zelden gesteld. Die relatie blijkt zeer complex. Opmerkelijk is wel dat Georgië in het afgelopen decennium als toeristische bestemming in de markt werd gezet met Medea als uithangbord. Zo worden in Nederland cultuurreizen naar Georgië gepromoot als een reis “naar het land van Medea”. Heel opmerkelijk, zeker gezien de moeizame Medeareceptie in de Georgische geschiedenis. Wie bedenkt dit en wat voor oudheidreceptie speelt hier?

Om dat te weten te komen moeten we zelf op reis naar Georgië. We gaan op zoek naar Medea in een land dat op zijn beurt zoekende is: naar wat voor land het wil zijn, voor wie het er wil zijn, welke verhalen daarbij horen en waar die verhalen vandaan (mogen) komen. Zoals wel vaker vandaag blijkt oudheidreceptie daarbij zeer controversieel. Welke rol is hier voor Medea weggelegd?

Meld u hier aan voor de livestream

U hoeft geen extra programma’s te downloaden of te installeren op uw computer. Na aanmelding ontvangt u een link, waarmee u via de browser op uw pc, laptop, tablet of smartphone de activiteit kunt volgen. De livestream is vanaf een kwartier voor aanvang online.

Terugblik & vooruitblik

Geplaatst op door

Het jaar 2020 was op zijn zachtst gezegd een ongewoon jaar. Ook Stichting Zenobia heeft daar het hare van gemerkt: zo zagen we ons genoodzaakt het jaarlijkse, grote Zenobiacongres – dit jaar over Venetië – uit te stellen tot 2021. Gelukkig hebben we de rest van onze activiteiten digitaal kunnen voortzetten, en hebben we daar veel van u mogen verwelkomen. Ook in 2021 mag u weer veel van ons verwachten, steeds op verantwoorde en veilige wijze. 2021 zal het jaar worden van niet één, maar twee grote Zenobiacongressen: in februari of maart het uitgestelde 15e Zenobiacongres “Van de Lagune tot de Levant: Venetië en het Oosten” en op 30 oktober het 16e Zenobiacongres over de figuur Jozef/Yusuf in vele vormen door de eeuwen heen. Van de Bijbel en de Koran tot Thomas Mann, en van een Swahili 19e-eeuws gedicht afkomstig van de Keniaanse kust tot Rembrandt van Rijn. Hierbij zal Zenobia voor het eerst samenwerken met de Openbare Bibliotheek Amsterdam. Meer van onze activiteiten in 2021 vindt u hier.

Al met al kijken we met genoegen terug op het 2020. Het was het derde en laatste jaar van het vierde bestuur van Zenobia. In 2020 heeft het bestuur de doelstellingen van de stichting uitgebreid. Naast het bevorderen van wetenschappelijk onderzoek en het overbrengen van de laatste inzichten naar een groter publiek – die doelstelling kent u – wil stichting Zenobia tentoonstellingen en actueel werk van musici en kunstenaars een culturele en historische context geven, en verbreding en verdieping bieden bij actuele oost-westverhoudingen.

We verwelkomen een (gedeeltelijk) nieuw bestuur: Maurits de Leeuw (voorzitter), Michèle Meijer (secretaris), Sven Betjes (penningmeester), Emma Huig (commissaris intern), Tim Vroegindeweij (bestuurslid acquisitie) en Hilde Zwart (publiciteit). Daarmee nemen wij afscheid van onze bestuursleden die de afgelopen drie of zelfs zes jaar aan het roer hebben gestaan: Martje de Vries, Thomas Hart, Evelien Roels en Karin de Vries.

Online boekpresentatie Jeruzalembundel

Geplaatst op door

Online boekpresentatie Jeruzalem, Jeroesjalajiem, Al-Quds: de heilige stad door de eeuwen heen.
Vol trots presenteren we het nieuwste deel in onze Zenobiareeks. Op zaterdag 7 november, tussen 12:00 en 13:00, is de online boekpresentatie van het zevende deel in de Zenobiareeks: Jeruzalem, Jeroesjalajiem, Al-Quds: de heilige stad door de eeuwen heen. De link wordt kort van tevoren hier gedeeld, deelname is gratis. Wie een reminder wil ontvangen, kan zich aanmelden door een mail te sturen naar info@stichtingzenobia.nl. Het boek is vanaf vandaag hier te bestellen.

Klik hier voor de link voor deelname.

Jeruzalem, Jeroesjalajiem, Al-Quds: stad van vele talen en heilig in christendom, jodendom en islam. Dat die religies haar moeten delen maakt de geschiedenis van Jeruzalem fascinerend én bewogen. Als centrum voor zoveel verschillende gelovigen is het ook een centrum van conflicten. Dat begint al bij de vernietiging van Salomo’s tempel in 586 v.Chr. door de Babyloniërs. In het jaar 70 n.Chr. verwoest de Romeinse keizer Titus de stad. De Arabieren nemen Jeruzalem in 638 in en in 1099 veroveren de kruisvaarders de stad op deislamitische Fatimiden. Vandaag de dag is Jeruzalem een gedeelde en verdeelde stad, inzet en toneel van een onafgebroken internationale machtsstrijd. Dit boek ontsluit het al eeuwen durende, meeslepende verhaal van Jeruzalem, van Salomo tot nu.

Tijdens de boekpresentatie zal de redactie een inleiding geven, gevolgd door een bijdrage door spreker Tim Vreugdenhil (dominee en ondernemer) over Psalm 87 (over Jeruzalem). Meer info over de spreker en zijn initiatief CityKerk: https://www.citykerk.amsterdam/over-citykerk/).

Online lezing “Van Oost naar West: Theophanu, de Sint Nicolaaskapel en wat de Byzantijnse prinses wél zag in Constantinopel, Ravenna en Aken”

Geplaatst op door

Op zondag 18 oktober organiseert Stichting Zenobia samen met Museum Het Valkhof een online lezing in het kader van de Maand van de Geschiedenis. De lezing begint om 14:00 is via een livestream te volgen. 

Het is niet mogelijk om de lezing fysiek bij te wonen. Klik hier voor de link naar de livestream.

“Van Oost naar West: Theophanu, de Sint Nicolaaskapel en wat de Byzantijnse prinses wél zag in Constantinopel, Ravenna en Aken.”

De Sint Nicolaaskapel op het Valkhof in Nijmegen werd rond het jaar 1030 gebouwd ter nagedachtenis aan de van oorsprong Byzantijnse prinses, en latere keizerin, Theophanu. Tijdens deze lezing wordt u meegenomen op de route die Theophanu van Oost naar West volgde voordat ze uiteindelijk in 991 in de buurt van Nijmegen stierf. U maakt kennis met gebouwen die Theophanu moet hebben gezien tijdens haar verblijf in Constantinopel, Ravenna en Aken en ziet hoe die voorbeelden uit Oost en West van invloed zijn geweest op de Nijmeegse Sint Nicolaaskapel.

De lezing wordt gegeven door dr. Mariëtte Verhoeven, research fellow en docent aan het Radboud Institute for Culture and History aan de Radboud Universiteit te Nijmegen. Haar onderzoek betreft de cultuurgeschiedenis van vroegchristelijke en Byzantijnse architectuur. Ze heeft gepubliceerd over Ravenna, Jeruzalem en Istanbul. 
Voor wie meer over haar wil lezen: https://www.ru.nl/personen/verhoeven-m/

Aanmelden
Wie interesse heeft, kan zich aanmelden door een mail te sturen naar info@stichtingzenobia.nl.

Zenobialezing ‘Arachne en de imams’

Geplaatst op door

De jaarlijkse Zenobia-lezing wordt dit jaar gehouden tijdens de Week van de Klassieken. Prof. dr. David Rijser (bijzonder hoogleraar Antiekenrecepties aan de Rijksuniversiteit Groningen, en tevens werkzaam als classicus en cultuurhistoricus aan de Universiteit van Amsterdam) deelt zijn kennis over vertellers, verhalen en cultuurgeschiedenis in klassieke en Arabische tradities.

Donderdag 10 september | 20.00 – 21.30 uur | Livestream vanuit het Rijksmuseum van Oudheden | toegang: gratis

Niet alleen de inhoud van onze verhalen zegt iets over wie we zijn. Ook de manier waarop we ze vertellen doet dat. Er lijkt in dit opzicht een verschil te bestaan tussen het pluriforme, weelderige en labyrint-achtige model van bijvoorbeeld de Duizend-en één-nacht, en de sterke narratieve en thematische eenheid van een epos als Vergilius’ Aeneis, die in de westerse cultuur lang normatief is geweest. Ook in onze beeldtradities lijkt er een verschil te zijn in opvattingen over ‘narrativiteit’ en eenheid tussen de westerse en islamitische cultuur. In Arachne en de imams onderzoekt David Rijser hoe die verschillen ontstaan zijn en waar ze vandaan komen. Daarmee laat hij zien dat juist uit de manier waarop we verhalen vertellen, blijkt hoezeer zowel het Westen als de Arabische cultuur ieder op een eigen manier – maar veel broederlijker dan vaak wordt gedacht – de erfenissen van de klassieke oudheid heeft verwerkt.

Georganiseerd in samenwerking met het Rijksmuseum van Oudheden, in het kader van de Week van de Klassieken (3 t/m 13 september 2020)

Meld u hier aan voor de livestream

De Week van de Klassieken in het Rijksmuseum van Oudheden is dit jaar uitsluitend online te volgen via livestreams. Alle lezingen, symposia en workshops zijn gratis beschikbaar. U hoeft geen extra programma’s te downloaden of te installeren op uw computer. Na aanmelding ontvangt u een link, waarmee u via de browser op uw pc, laptop, tablet of smartphone de activiteit kunt volgen. De livestream is vanaf een kwartier voor aanvang online.

CALL | DE ZENOBIABEURS

Geplaatst op door

For English please click here

De Zenobiabeurs is bedoeld ter ondersteuning van de bestudering van oost-west relaties in het Middellandse Zeegebied en het zichtbaar maken van de resultaten van dit onderzoek voor een breed publiek. De beurs nodigt uit tot studie en output in de breedste zin van het woord: een eindproduct zou kunnen zijn een te publiceren artikel, een (foto)tentoonstelling, een podcast, een vlog, een mini-documentaire of enige andere vorm die openbaar toegankelijk is. In de begroting mogen dan ook uiteenlopende kosten worden opgenomen, bijvoorbeeld reis- en verblijfskosten, onderzoekskosten of productiekosten. Stichting Zenobia is te allen tijde bereid om mee te denken over geschikte (publicatie)platformen en de aanvrager bij te staan in de bemiddeling hiervan. 

Wij staan open voor aanvragen van eenieder die gepassioneerd en gemotiveerd is om een interessant, creatief, concreet en haalbaar plan te realiseren en daarbij financiële (of andere) ondersteuning nodig heeft. Het is niet noodzakelijk om geaffilieerd te zijn aan een wetenschappelijke instelling en aanvragers die een breed maatschappelijk draagvlak representeren worden van harte aangemoedigd om hun projectplan in te dienen. Stichting Zenobia streeft er uitdrukkelijk naar met deze oproep (ook) buiten haar gebaande paden te treden: aanvragen van bijvoorbeeld onafhankelijke journalisten, kunstenaars, musici, middelbare scholieren die een goed idee hebben om het klassieke talen onderwijs inclusiever te maken, enthousiaste studenten en nieuwe Nederlanders of statushouders die het oostelijk Middellandse Zee gebied als geen ander kennen worden van harte verwelkomd.

Stichting Zenobia kent vanaf 2020 tweejaarlijks een bedrag van maximaal 1000 euro toe. Dit bedrag kan in zijn geheel of gedeeltelijk worden aangevraagd, afhankelijk van de behoefte aan en de noodzaak tot ondersteuning. De deadline voor aanvragen voor de Zenobiabeurs 2020 is 25 oktober 2020, 23:59 uur. Meer informatie vindt u hier.

Het Vijftiende Zenobiacongres | VENETIË EN HET OOSTEN

Geplaatst op door

In verband met de maatregelen rondom het COVID-19 virus, zal het Venetiëcongres, dat gepland stond op 7 november, online plaatsvinden op 27 februari. Onderaan deze pagina vindt u de inschrijvingslink en het programma van het congres!

Zaterdag 27 februari 2021 zal uw huiskamer in het teken staan van VENETIË EN HET OOSTEN, waarmee Stichting Zenobia de vijftiende editie van haar Zenobiacongres organiseert onder de titel “Venetië: Van de Lagune tot de Levant”. Op deze dag bieden wij een rijk online programma aan van tien korte lezingen (20 minuten per keer) waarin experts onder meer over het oriëntaalse karakter van de Venetiaanse architectuur en schilderkunst zullen spreken, maar ook over het moderne Aziatische toerisme in Venetië. Na iedere lezing is er gelegenheid om digitaal met de spreker(s) over het onderwerp in gesprek te gaan. Het thema “Venetië en het Oosten” zal ook muzikaal weerklinken: musici van het Koninklijk Conservatorium hebben op ons verzoek stukken van Mozart en Vivaldi opgenomen die we tijdens ons congres zullen uitzenden.Om ons congres te volgen heeft u slechts een scherm met een internetverbinding nodig, want toegang tot het congres is dit jaar gratis! U bent van harte welkom om een (kleine) donatie te doen waarmee u dit congres en Zenobiacongressen in de toekomst mede mogelijk maakt, maar dit is geheel op vrijwillige basis. Juist nu er zo veel niet mogelijk is, hopen we dat we met ons congres toch een mooie en inspirerende dag kunnen bieden voor ieder die zich voor Venetië en het Middellandse Zeegebied interesseert. Houd in de tussentijd vooral onze sociale media in de gaten, waar wij regelmatig alvast voorproefjes zullen geven!

Meld je aan door middel van deze link: Webinar Registration – Zoom

Programma Zaterdag 27 Februari

09:45 inloop

10:00 opening

10:20 Maartje van Gelder: “Het Venetiaanse Arsenaal tussen oost en west”

10:40 Wouter Wagemakers: “Piazza San Marco tussen oost en west: Architectuur en identiteit in 16e-eeuws Venetië”

11:00 discussie en pauze

11:45 Daphne Penna: “De bevoorrechte positie van Venetianen in Byzantium aan de hand van Byzantijnse keizerlijke documenten”

12:05 Richard Calis: “Venetië als Griekse Boekenstad: Van Aldo Manuzio tot Nikolaos Glykys”

12:25 discussie

12:35 Siward Tacoma: “Het Indiavirus. Thomas Mann en de dood die uit het Oosten kwam”

12:55 discussie en pauze met muziek

14:00 Reinier Speelman: “Serenissima en sultans”

14:20 Janric van Rookhuijzen: “De Venetiaanse belegering van de Turkse Acropolis van Athene”

14:40 discussie en pauze

15:15 Elsje van Kessel: “Het Lottotapijt en andere kwesties: Aziatische objecten in Venetiaanse schilderijen”

15:35 Dulcia Meijers: “Turkse taferelen in een Venetiaans jasje: De bijdrage van de schildersfamilie Guardi aan de 18e-eeuwse Turkomanie”

15:55 discussie

16:10 Jan van der Borg: “Venetië als bestemming voor Aziatische toeristen. Een analyse van de recente ontwikkelingen en een blik op de toekomst”

16:30 discussie

16:50 afsluiting

17:00 einde

NB: in verband met de huidige maatregelen teneinde de indamming van de verspreiding van het COVID-19 virus kan het zijn dat er last minute wijzigingen plaatshebben in het programma, de aard van het evenement. Wij hopen op uw begrip hiervoor.

Dr. Inger Kuin wordt de nieuwe hoofdredacteur van de Zenobiareeks

Geplaatst op door

Stichting Zenobia verwelkomt met veel trots en genoegen dr. Inger Kuin als de nieuwe hoofdredacteur van onze Zenobiareeksredactie. Inger is werkzaam als docent aan de University of Virginia, haar onderzoek beslaat de geschiedenis van het Romeinse Oosten, met een nadruk op filosofie, religie en literatuur in dit gebied. We zien zeer uit naar de koers die zij met de reeksredactie gaat varen.

Om te zien wat er eerder in de Zenobiareeks verscheen kunt u hier een digitaal rondje door onze boekwinkel maken